Od wielu lat zarówno Zakład Ubezpieczeń Społecznych jak i sądy w całej Polsce zajmują jednoznaczne stanowisko, iż osoba wykonująca swą pracę za granicą, czy to na podstawie umowy o pracę, czy też na jakiejkolwiek innej podstawie prawnej (np. umowa zlecenia), nie przebywa w podróży służbowej.
W tej sytuacji świadczenie nazywane dietą z tytułu podróży służbowej, wypłacone osobie nieodbywającej takiej podróży, a mającej miejsce pracy za granicą nie jest należnością zwolnioną ze składek ZUS na podstawie § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia MPiPS w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, tylko przychodem stanowiącym podstawę wymiaru składek.
Jak wskazuje bogate orzecznictwo, instytucja podróży służbowej nie może być bowiem aplikowana instrumentalnie dla ukrywania wynagrodzenia za pracę, czasu pracy, czy też dla zmniejszenia obciążeń podatkowych i składkowych.
Odnosi się to w takim samym stopniu do umów zlecenia (czy też umów o świadczenie usług podobnych do zlecenia).
W trakcie kontroli ZUS, jak również na etapie odwołań do sądów wszelkie wypłaty nazywane „dietami”, „należnościami z tytułu podróży” czy „dodatkowymi świadczeniami pieniężnymi” traktowane są jako zasadnicza część faktycznego, uzgodnionego już na etapie zawierania umowy wynagrodzenia ubezpieczonych, które to – jako przychód ubezpieczonych – powinno podlegać oskładkowaniu.
Główny zarzutem ZUS i sądów jest to, że rzeczywistym celem i zamiarem płatnika było opłacenie niższych składek na ubezpieczenie społeczne, czyli z wyłączeniem z podstawy wymiaru należności wymienionych w myśl § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia MPiPS (diet, noclegów, dojazdów, innych kosztów podróży).
W ostatnich miesiącach nasiliły się kontrole prowadzone przez ZUS w polskich firmach delegujących opiekunów do Niemiec.
Kontrole inicjowane są przez same opiekunki, które zgłaszają do ZUS nieprawidłowe odprowadzanie składek przez polskie firmy.
Do kontroli typowane są też płatnicy składek uzyskujący dla delegowanych do Niemiec opiekunów formularze A1 i albo deklarujący niskie podstawy wymiaru składek albo odprowadzający składki w tzw. systemie skumulowanym tj. raz na kilka miesięcy.
Opiekunowie mają od kilku lat łatwy dostęp do danych dot. składek odprowadzanych przez firmy delegujące. System informatyczny ZUS jest czytelny dla opiekunów i umożliwia im weryfikację składki w jakiej wysokości, od jakich kwot i w jakich terminach są naliczane i odprowadzane przez płatników.
W przypadku zgłoszenia przez opiekuna nieprawidłowości ZUS wszczyna zawsze postępowanie wyjaśniające, które w przypadku stwierdzenia systemowego łamania przepisów kończy się kontrolą w firmie.
Postępowania kontrolne prowadzone są przez wydziały kontroli ZUS. Inspektorzy ZUS wchodzą do firmy, weryfikują dokumentację i w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości doprowadzają do wydania przez ZUS decyzji o przypisie składek wraz z odsetkami.
Kluczową kwestią dla firmy jest posiadanie spójnej dokumentacji oraz zespołu, który jest w stanie
- przygotować dokumenty żądane przez inspektorów,
- reprezentować firmę w postępowaniu kontrolnym,
- przygotować firmę i właścicieli oraz osoby zarządzające na okoliczność ryzyk związanych z odpowiedzialnością, także osobistą za zaległe składki,
- przygotować odwołania od decyzji ZUS,
- bronić zarząd przed odpowiedzialnością osobistą.
Kancelaria Brighton&Wood obsługuje aktualnie kilkadziesiąt firm świadczących usługi opieki domowej w Niemczech i kilkanaście wiodących firm pośredniczących w pozyskiwaniu kontraktów (rodzin) w Niemczech. W ostatnich dwóch dekadach, bazując na wieloletnim doświadczeniu całego zespołu Brighton&Wood, modelach delegowania, sprawdzonej w tysiącach postępowań kontrolnych i sądowych dokumentacji oraz przemyślanych strategiach, kilku przedsiębiorców urosło od zera (start-up) do lidera rynku opieki domowej w Niemczech. Wszyscy liderzy rynku opieki domowej w Niemczech obsługiwani są w ostatnich dwudziestu latach przez Brighton&Wood. www.Brighton&Wood.com
Kancelaria Brighton&Wood, ELYSIUM i Global Employment stworzyły dla firm delegujących opiekunów do Niemiec unikalny system kompleksowego wsparcia: www.Elysium-Europe.eu/opieka
W postępowaniach kontrolnych prowadzonych przez ZUS polskie agencje opieki reprezentowane są przez doświadczony zespół prawników. W przypadku wydania przez ZUS decyzji niesatysfakcjonującej płatnika, prawnicy procesowi (adwokaci i radcowie prawni), mający wieloletnie doświadczenie w sprawach kasacyjnych przeciwko ZUS przed Sądem Najwyższym prowadzą w imieniu agencji opieki całe postępowanie, mając na względzie w szczególności zagadnienia związane z odpowiedzialnością zarządu za składki.
Kancelaria Brighton&Wood oraz ELYSIUM sporządzają dla firm delegujących i ich właścicieli struktury delegowania opiekunów do Niemiec w pełni legalne, zyskowne i bezpieczne dla właścicieli i osób pełniących kluczowe funkcje w spółkach delegujących.
Konsultacje odbywają się w biurach Brighton&Wood oraz ELYSIUM w Warszawie, Opolu, Krakowie, na Mazurskim Lotnisku Radzieje (summer office) oraz w zagranicznych biurach w Berlinie i Nicei: Biura | Brighton&Wood | European Employment Lawyers & Advisors (brightonwood.com)
Kontakt: www.BrightonWood.com i www.Elysium-Europe.eu/opieka
Tamara Zagórna
Prezes Zarządu
GSM: 0048/518 388 001
